“Zostaw” należy do komend, które powinny znaleźć się w zasobie umiejętności każdego psa. Służy ona nie rozrywce, ale bezpieczeństwu pupila. Właściciel czworonoga, który jeszcze nie opanował tej komendy, a przy tym słynie ze swojego łakomstwa, z pewnością codziennie musi się mierzyć z wyzwaniem, jakim jest upilnowanie psa przed zjedzeniem z trawnika resztek jedzenia lub innych podejrzanych obiektów. Najwyższa pora na naukę komendy “zostaw”!
Spis treści
Komenda zostaw – cele nauki
Celem komendy zostaw jest powstrzymanie psa przed niepożądanym schwyceniem leżącego na trawniku jedzenia lub śmiecia, a także zdyscyplinowanie jego zachowania w domu. Podjadanie rzeczy nieznanego pochodzenia podczas spaceru może być szczególnie niebezpieczne. O ile czerstwy chleb (bardzo częste zjawisko na osiedlowych skwerkach i w parkach) najprawdopodobniej nie przyniesie poważnych skutków ubocznych, to już zjełczałe mięso może zafundować psu dotkliwe zatrucie. Warto też wspomnieć o ryzyku natrafienia na śmiercionośne “pułapki”, które zastawione przez wrogów psów wiele zwierząt pozbawiły już życia.
Oprócz ochrony życia i zdrowia, nauka psa komendy “zostaw” jest potrzebna także po to, aby pokazać mu, które jego zachowania tolerujemy, a które nie. Być może pies samowolnie sięga po nieprzeznaczone dla niego jedzenie (np. ściąga je ze stołu)? Lub też traktuje jak zabawki przypadkowe domowe przedmioty, które wpadną mu akurat w oko? Komenda “zostaw” w tym przypadku pomoże okiełznać zachowanie pupila i uchronić przed zniszczeniem domowe sprzęty.
Tresura psa komenda zostaw – w punktach
Nauka każdej komendy odbywa się stopniowo. Zaczyna się on małych, łatwych do wykonania przez pupila kroczków, a gdy te idą mu dobrze, delikatnie podwyższa się poprzeczkę. Nie należy oczekiwać, że pies od razu zrozumie wymagania właściciela. Pies musi zrozumieć, że zastosowanie się do wydawanych poleceń mu się opłaci. Ale najpierw trzeba mu jasno pokazać, czego się od niego oczekuje…
Oto wprowadzająca notatka, która w punktach przedstawia jak nauczyć psa “zostaw”:
- Nauka psa rezygnacji ze smakołyka ukrytego w dłoni;
- Nauka rezygnacji ze smakołyka leżącego na podłodze;
- Nauka rezygnacji z upadającego smakołyka;
- Ograniczenie nagradzania za zastosowanie się do komendy;
- Trening w terenie;
- Trening z ludźmi i innymi psami (opcjonalnie).
Jak nauczyć psa komendy zostaw? Lekcja pierwsza – smakołyk w dłoń!
Do nauki komendy zostaw konieczne będą:
- drobne suche smakołyki (jeden lub dwa rodzaje o różnym stopniu “smakowitości”)
- podłoga i kawałek zamkniętej przestrzeni
Pierwszą lekcję najłatwiej będzie odbywać w domowym zaciszu – na podłodze i sam na sam z psem. Trening należy rozpocząć od zejścia do poziomu psa (np. uklęknięcia) i pokazania psu smakołyka, a następnie ukrycia go w zaciśniętej dłoni przed jego nosem. W drugiej ręce (poza zasięgiem psa) należy przygotować drugi smakołyk (może być ten sam lub atrakcyjniejszy).
Na początku pies będzie intensywnie obwąchiwał zaciśniętą dłoń ze smakołykiem, być może ją skrobał lub wykonywał inne ruchy. Nagrodzić psa entuzjastyczną pochwałą i smakołykiem z drugiej dłoni należy dopiero w momencie, kiedy ten straci zainteresowanie przynętą ukrytą w pięści. Czynność należy kilka razy powtórzyć, aż pies coraz szybciej będzie tracił zainteresowanie przynętą.
Lekcja druga – smakołyk leży na podłodze
Następnym krokiem do opanowania jest położenie przynęty (smakołyka) na podłodze i nakrycie jej dłonią. Należy nagrodzić psa w momencie, kiedy straci zainteresowanie tym, co kryje się pod dłonią. Ale pamiętaj! Nigdy nie nagradza się psa smakołykiem, przed którego zjedzeniem miał się powstrzymać! Po kilku powtórzeniach, kiedy widać, że pies za chwilkę zrezygnuje z przynęty, należy dodać komendę “zostaw”, aby skojarzyć psu wykonywaną przez niego czynność ze słowem.
Ćwiczenie należy powtarzać kilka/kilkanaście razy do zauważenia postępów. Wówczas można spróbować położyć smakołyk na podłodze i wydać komendę, ale nie przykrywać smakołyka dłonią (być jednak na to przygotowanym trzymając rękę tuż obok). Jeżeli pies podąży w kierunku smakołyka, należy go nakryć dłonią i nagrodzić, kiedy straci nim zainteresowanie. Należy jednak bardzo uważać, aby pies nie zdążył zjeść smakołyka, nim go zakryjemy.
Kiedy pies reaguje na komendę “zostaw”, a właściciel nie musi już ukrywać smakołyka pod dłonią, należy przejść do pozycji stojącej. Następnie należy postępować jak przedtem; umieścić smakołyk na podłodze, wypowiedzieć “zostaw” i się wyprostować. Przy tym trzeba pamiętać, aby trzymać stopę tuż obok przynęty i w razie czego na nią nadepnąć. Jeśli pies ruszy w kierunku smakołyka, nakrycie stopą powstrzyma go przed zjedzeniem.
Lekcja trzecia – leci smakołyk!
Kiedy pies reaguje już na komendę “zostaw”, podczas gdy właściciel jest w pozycji stojącej i nie musi nakrywać przynęty stopą, wówczas można podwyższyć psu poprzeczkę. Aby to zrobić, należy upuścić smakołyk na podłogę z wysokości (na początek najlepiej tak, aby upadł w oddaleniu od psa, ale blisko stóp trenera). Jednocześnie należy wydać komendę “zostaw”, a w razie potrzeby nakryć smakołyk stopą. Czynność należy powtarzać, aż pies bezbłędnie będzie stosował się do komendy. Kiedy ten etap nastąpi, należy ograniczyć nagradzanie psa robiąc to co dwa/trzy powtórzenia komendy.
Lekcja czwarta – trening w terenie
Kiedy pies opanuje komendę w domu, należy spróbować przenieść ćwiczenia na podwórko czy do parku. W innym miejscu, kiedy wokół będzie mnóstwo rozpraszaczy, pies prawdopodobnie cofnie się w umiejętności wykonywania komendy o kilka kroków, o czym należy pamiętać stawiając mu wymagania. Najlepiej ponownie zacząć od przykucnięcia i ukrycia smakołyka pod dłonią, a potem stopniowo przechodzić do kolejnych etapów nauki.
Kiedy pies będzie reagował na komendę “zostaw”, tak jak robił to w domu, można podnieść poprzeczkę i ukryć smakołyk w ogródku czy parku tak, aby pies natrafił na niego podczas prowadzenia na smyczy. Należy wtedy wydać komendę, ale nie odciągać psa od przynęty. Pupil musi sam zrezygnować, aby zostać nagrodzony.
Lekcja piąta – inne zastosowanie komendy zostaw
Nauka psa komendy “zostaw” to danie mu do zrozumienia, że opłaca się powstrzymać przed zrobieniem tego, na co ma się w danej chwili ochotę. Nauka zaczęła się od silnej przynęty w postaci smakołyka, ale można w jego miejsce użyć innej rzeczy. Kiedy pies reaguje już na “zostaw” można zastąpić jedzenie np. ulubioną zabawką lub innym atrakcyjnym dla psa przedmiotem. Ćwiczyć należy według tych samych kroków, co w przypadku smakołyka (choć tym razem powinno pójść szybciej).
Kiedy pies nauczy się rezygnować z przedmiotów, można wdrożyć komendę “zostaw” na spacerach; podczas spotkań z ludźmi lub innymi zwierzętami, jeżeli pies nie reaguje na nich w prawidłowy sposób np. wita się z każdym przechodniem lub ciągnie na smyczy w kierunku kota.